به گزارش تابناک چهارمحال و بختیاری، متاسفانه طی سال‌های گذشته با توجه به ارزش اقتصادی بالا و عدم وجود هزینه کاشت و داشت برای سودجویان مورد بهره‌برداری بی رویه قرار گرفته است که با این شرایط در چند سال اخیر این گیاه با ارزش با انقراض روبرو خواهد شد و مسئولان باید به فکر چاره باشند.
خواص گیاه دارویی موسیر
سید ابوالفتح شیرمردی محقق طب سنتی در چهارمحال و بختیاری در گفتگو با ایسنا، اظهار کرد: موسیر از گیاهان اندمیک و بومی کشور است که به لحاظ خواص و مصارف خوراکی نزدیکترین گونه به سیر محسوب میشود. در ایران از دیرباز موسیر دارای مصارف خوراکی متعددی بوده و به عنوان چاشنی در تهیه ترشی و یا معطر و ضدعفونی کردن دوغ و ماست استفاده میشود.
وی تصریح کرد: موسیر حاوی مقادیر بالایی آنتی اکسیدان، فلاونوئید‌هایی مانند کورستین، ویتامین A، ویتامین C و مواد معدنی مهم از جمله گوگرد، پتاسیم و منگنز است.
این محقق طب سنتی در ادامه افزود: موسیر سبب تحریک آنزیم‌های گوارشی، بهبود هضم غذا، درمان زخم معده و سلامت دستگاه گوارش میشود و فیبر موجود در آن حرکات روده را بهبود می‌بخشد و یبوست را درمان می‌کند.
شیرمردی با اشاره به اینکه طبع موسیر گرم و خشک است، ادامه داد: موسیر برای بسیاری از بیماری‌ها حالت پیشگیرانه دارد و برای ضد عفونی و پاک‌سازی بدن مفید است.
وی خاطرنشان کرد: خاصیت موسیر از سیر ملایمتر است و این گیاه به وفور در کوه‌ها به ویژه در کوه‌های ناحیه زاگرس یافت میشود و به طور کلی یک داروی گیاهی است که در درمان و بسیاری از بیماری‌ها پیشگیرانه عمل می‌کند.
موسیر دیم چهارمحال و بختیاری به دلیل برداشت بی‌رویه در حال انقراض است
عزت‌الله سلیمانی، رئیس اداره مرتع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفتگو با ایسنا اظهار کرد: کشت موسیر در استان به دو صورت دیم در اراضی و به صورت زراعی در زمین‌های کشاورزی و مستثنیات کم بازده انجام میشود.
وی با اشاره به اینکه مراتع چهارمحال و بختیاری خاستگاه رویش این گونه با ارزش دارویی بوده است، افزود: متاسفانه طی سال‌های گذشته با توجه به ارزش اقتصادی بالا و عدم وجود هزینه کاشت و داشت برای سودجویان مورد بهره‌برداری بی‌رویه قرار و فراتر از توان اکولولوژیک منطقه برداشت این گیاه صورت می‌گیرد.
سلیمانی با بیان خطر انقراض موسیر در استان گفت: در گذشته بهره‌برداران و روستانشینان به اندازه نیاز خودشان در فصل مناسب از موسیر بهره‌برداری می‌کردند، اما متاسفانه طی سال‌های گذشته به دلیل وضعیت اقتصادی و وابستگی بیش از حد به مراتع و منابع ملی باعث شده که با خطر انقراض این گونه مواجه باشیم.
وی اضافه کرد: متاسفانه افراد سودجو با به‌کارگیری نیرو به صورت شبانه روزی و خارج از فصل با برداشت بی‌رویه و خارج از فصل سبب ریشه کن شدن موسیر شده‌اند که بقای این گیاه را تهدید می‌کند.
سلیمانی تصریح کرد: موسیر به دلیل اینکه به لحاظ اقتصادی گونه به صرفه با نیاز آبی کم محسوب میشود طی سال‌های گذشته سازمان جهاد کشاورزی در راستای بهینه کردن گونه‌های گیاهی برای کاشت کشت زراعی، گیاه موسیر را ترویج داده است.
وی با اشاره به اینکه آمار دقیقی از میزان برداشت موسیر از عرصه‌های ملی وجود ندارد، ادامه داد: معمولاً برداشت موسیر به صورت قاچاق انجام می‌گیرد.
سلیمانی تصریح کرد: موسیر یک گیاه دیم است و نیاز آبی آن از طریق نزولات آسمانی تامین میشود و در کشت زراعی با توجه به اینکه هدف انجام کار اقتصادی است رعایت دورههای منظم آبیاری، کوددهی و در مجموع عملیات داشت الزامی است.
وی در ادامه افزود: کشت دیم موسیر در صورتی که زمین به لحاظ کیفی دارای بافت سبک و شرایط مناسب برای جدب نزولات آسمانی باشد در مقایسه با مناطقی که دارای ماه‌های متعدد خشکسالی و آفتابی است شرایط مساعدتری خواهد بود، شهرستان‌های کوهرنگ، فارسان و کیار به لحاظ ارتفاعی و عرض جغرافیایی برای کاشت موسیر مناسب هستند.
سلیمانی با اشاره به موضوع صادرات موسیر از استان و کشور، عنوان کرد: صادرات موسیر متاسفانه هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده و عمده تولیدات داخلی در صنایع تبدیلی و لبنیاتی و... در داخل کشور و استان مصرف میشود.
وی اظهار کرد: اگر در زمینه کشت موسیر به درستی عمل کنیم و بتوانیم تولید مناسب، با کیفیت و ارگانیک داشته باشیم قطعاً در سبد صادرات محصولات گیاهی و دارویی قرار گرفته و می‌تواند ارزآوری خوبی داشته باشد.
رئیس اداره مرتع و اداره کل منابع طبیعی و آبخیز داری گفت: موسیر دیم استان کاملاً ارگانیک است، اما میزان تولید آن به حدی نیست که بتوانیم صادرات داشته باشیم و از طرفی برای صادرات محصولات باید دز بسیار کم کود و سموم رعایت شود که در کشت زراعی این موضوع محقق نمی‌شود.
وی گفت: در چند سال گذشته سازمان جهاد کشاورزی با اعطای تسهیلات و اداره منابع طبیعی استان با اجرای طرح‌های مرتعداری اقدامات موثری برای ترویج کشت موسیر در زمین‌های کشاورزی و مراتع دارای پتانسیل انجام داده است.
سلیمانی تصریح کرد: اگر قرار باشد در استان ۱۰۰ هکتار از عرصه به کشت موسیر اختصاص پیدا کند به اعتباری بالغ بر هشت تا ۱۰ میلیارد تومان نیاز است.
رئیس اداره مرتع و اداره کل منابع طبیعی و آبخیز داری استان خاطرنشان کرد: زمان صحیح بهره‌برداری موسیر در تیرماه و پس از به گل رفتن گیاه در مراتع است که اگر بهره‌برداران این موضوع را در نظر داشته باشند هم بقای نسل این گیاه را خواهیم داشت و هم منافع بهره‌برداران تامین خواهد شد.