به گزارش تابناک از قزوین به نقل از خبرگزاری تسنیم، دو روز از سالگرد برجام می‌گذرد و حداقل در حوزه راه و شهرسازی این رویداد که دولتی‌ها آن را در بوق و کُرنا کرده‌اند اتفاق امیدوارکننده‌ای روی نداده است. طی یکسال اخیر و حتی پیش از آن مکاتبات متعددی با غولهای تولیدکننده هواپیمای دنیا از سوی وزارت راه و شهرسازی و در راس آنها عباس آخوندی و قائم مقامش با غولهای هواپیماسازی دنیا صورت گرفت.
در این بین با توجه به اینکه ایرباس فرانسه در خلال تحریم های ظالمانه علیه ایران، برخی نقشه‌های مروبط به هواپیما را در اختیار شرکتهای هواپیمایی قرار می‌داد، مسئولان وزارت راه و شهرسازی روی خرید هواپیما از این شرکت متمرکز شدند و پس از ماه‌ها موفق شدند تفاهمنامه خرید 118 فروند انواع هواپیما را با ایرباس امضا کنند.
آخوندی وزیر راه و شهرسازی اولین خبر در این رابطه را 26 دیماه سال گذشته به تسنیم داده و گفته بود: «در چند ماه اخیر مذاکرات بسیاری را با شرکتهای دست اول تأمین کننده هواپیما داشته‌ایم. در دو بخش بحث کرده‌ایم یکی اینکه ساختار هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران را بازسازی کنیم که در این زمینه در گام نخست برای 114 فروند هواپیما با ایرباس فرانسه توافق کرده‌ایم. بحث دیگر این است که تمام شرکتهای هواپیمایی داخلی را نیز بازسازی کنیم. در این زمینه نیز به دنبال استفاده از لیزینگ هواپیما با شرکتهایی که هواپیما عرضه می‌کنند هستیم.همچنین با بیمه‌های مطرح دنیا برای تأمین هواپیما جهت بازسازی شرکتهای هواپیمایی مرتبط مذاکره کرده‌ایم.»
چند روز پس از این اظهارات تعداد هواپیماها به 118 فروند افزایش یافت. قرار بود 40 روز کاری پس از تفاهم با فرانسوی‌ها قرارداد خرید هواپیماها نهایی شود اما هنوز خبری از نهایی شدن تفاهم نشد. فخریه کاشان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در امور بین‌الملل اواخر فروردین ماه امسال از تبدیل پیش قرارداد خرید 118 فروند ایرباس به قرارداد نهایی تا یک‌ماه آینده خبر داده و گفته بود: «در سال جاری میلادی 5 تا 8 از هواپیماهای خریداری شده به ایران تحویل میشود. مذاکرات برای امضای قرارداد نهایی با ایرباس ادامه دارد و با توجه به پیش‌قرارداد 500 صفحه‌ای با این شرکت باید این حجم از قرارداد با جزئیات مطالعه شود.
وی در خصوص اظهاراتی مبنی بر انعقاد قرارداد نهایی و عدم مجوز آمریکا به ایرباس گفت: در برجام مجوزهای لازم صادر شده ضمن اینکه مگر ممکن است به بوئینگ آمریکا مجوز مذاکره با ایران داده شود، اما ایرباس این مجوز را نداشته باشد.»
بیش از دو ماه از وعده داده شده قائم مقام وزیر راه و شهرسازی می‌گذرد، اما هنوز خبر امیدوارکننده‌ای درباره خرید ایرباس به گوش نمی‌رسد. طی هفته‌های اخیر بوئینگ مذاکره رسمی برای فروش 109 فروند هواپیما به ایران را تایید کرد، اما درست در فاصله چند روز مانده به سالروز برجام مجلس نمایندگان آمریکا تدابیری را به‌منظور توقف فروش هواپیماهای مسافربری به ایران از سوی شرکت هواپیماسازی بوئینگ تصویب کرد که بر اساس آن دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا را از صدور مجوز لازم برای فروش هواپیماها منع میشود.
به گزارش تسنیم، بر اساس قانون فروش هر هواپیمایی به ایران که 10 درصد قطعات آن تولید آمریکا باشد، ممنوع است. به تازگی اخباری در خصوص مذاکره ایران با میتسوبیشی برای خرید هواپیما مطرح شده که با توجه به قانون 10 درصدی هر گونه تلاشی برای خرید هواپیما از این هواپیماسازی ژاپنی محکوم به شکست خواهد بود.
این البته تنها یک بُعد خرید هواپیماهاست، چرا که هنوز مسائل مالی با وجود خوشبینی محض مسئولان وزارت راه و شهرسازی برطرف نشده است. به عبارت دیگر خرید 118 روند هواپیمای ایرباس، 20 فروند ATR و 109 فروند بوئینگ با فرض اینکه یانکی‌ها مجوز آنرا صادر کنند با سدی به نام تامین منابع مالی روبرو خواهد بود. مسئله‌ای که گمان نمی‌رود به همین سادگی و با راهکارهای ارائه شده از سوی آخوندی و یارانش برطرف شود.
در روزی که ری کانر رئیس بخش هواپیماهای تجاری شرکت بوئینگ خواستار عدم صدور مجوز برای تامین‌کنندگان آمریکایی هواپیماهای ایرباس شده بود، رئیس کمیسیون عمران مجلس با اشاره به اقدام اخیر مجلس نمایندگان آمریکا برای ممنوعیت فروش هواپیمای بوئینگ به ایران، گفت: نباید برای تامین نیاز کشور به هواپیما فقط روی یکی دو گزینه متمرکز شویم چون برای ما مشکل به وجود می‌آید.
رضایی با اشاره به فرسوده بودن ناوگان حمل‌ونقل هوایی کشور، اظهار کرد: برای نوسازی این ناوگان نیازمند آن هستیم که از خارج هواپیما خریداری کنیم اما مسئله این است که با چه مکانیسمی و به چه تعداد؟
وی با اشاره به محدودیت مبادلات اقتصادی کشور تصریح کرد: نباید برای تامین نیاز به هواپیما فقط روی یک یا دو فروشنده متمرکز شویم.
وی با اشاره به فرمایشات رهبر معظم انقلاب در خصوص خرید هواپیما ادامه داد: در رابطه با تامین هواپیما باید اولویت‌بندی کرده و پس از آن نسبت به خرید اقدام شود. در مجموع باید در این قبیل موارد به مسائل اقتصادی کشور توجه شود.برای خرید هواپیما نباید فقط روی یک یا دو سازنده متمرکز شویم، اینکه تنها از یک یا دو نوع هواپیما خریداری کنیم، به طور قطع دچار مشکل خواهیم شد.بهتر است در خرید هواپیما با حجم کمتر-نسبت به تفاهم خرید 118 فروند ایرباس و 109 فروند بوئینگ- و با شرکتهای متنوع‌تر اقدام شود.