نگاهی به طایفه نخودزهی، نهودزهی، نه زهی یا 9زهی
پراکندگی طایفه:
طایفه نه زهی(نخودزهی به زبان بلوچی=نُهودزهی) یکی از طوایف بزرگ بلوچستان است که پراکندگی جمعیت این طایفه اکنون درسرحد ومکران و نیز پاکستان است که اصالتشان به چاگی جایی که مزار جدشان شیخ بلانوش است برمی گردد و اکنون مرکزیت این طایفه بیشتر در خاش و سراوان و قسمت هایی از پاکستان می باشد. به همین دلیل یکی از پراکندهترین طوایف بلوچ به حساب میآید.
انتساب به امام حسن مجتبی(ع)
نسب طایفه نهودزهی به مانند طوایف بلانوشی دیگر به شیخ حسن بلانوش می رسد که وی ازنوادگان امام حسن مجتبی(ع) می باشند ونسبشان به حضرت علی(ع) می رسدکه ازسادات هستند و به همین دلیل است که به طوایف مربوط به او قوم سید بلانوشی میگویند.
سردار نهود (سردار نهاد)
سردار نهود اولین شخصی بوده است که قدیمی ترین چاه های آب را در شهرستان سراوان و در حدود چند قرن پیش حفر نموده است که هنوز هم آن چاه ها وجود دارند و هرچند وقت یک بار توسط افراد طایفه نهزهی حفاری می شوند تا آب آنها خشک نشود و اکنون هم دارای آب هستند.
این چاه ها هر چند سال یک بار توسط افراد طایفه نهودزهی در همان منطقه بازسازی و حفاری می شوند که به این چاه در سراوان به زبان بلوچی، نهودی چاه میگویند.
چاه اصلی کمی پایینتر از گُشت و پسیل قرار دارد که اکنون دارای روستایی به نام چاه نخود است که افراد طایفه نهود زهی و گمشاد زهی در این روستا زندگی می کنند و چاه دیگر در پشت کوه دوربن قرار دارد که فقط افراد طایفه نه زهی مالکیت آن را دارا هستند.
به همین دلیل در سراوان و در بین بزرگان این شهر، سردار نهود به اولین کسی معروف است که قدیمی ترین چاهها را در سراوان حفر کرده است.
ظاهرا روستای دهک در ۳۵ کیلومتری شهرستان سراوان محل سکونت سردار نهود بوده است؛ چرا که علاوه بر قلعهای که مشهور به محل سکونت وی است، قبر سردار نهود نیز در این روستا قرار دارد.
چرا نه زهی و نهودزهی؟
چون شکر، دلشاد و نخود در زمان خویش سردار 9 قوم و طایفه بوده اند، به همین دلیل در بین اقوام بلوچ این طایفه بزرگ را به نام طایفه معروف نه زهی می شناسند و همچنین اسم جد این طایفه سردار نهود بوده که به این دلیل هم به این طایفه، طایفه نهودزهی هم میگویند.
چرا اغلب مردم با این طایفه آشنا نیستند؟
تیره های این طایفه بیشتر در روستاها و اطراف این شهرها زندگی می کنند و به جز یک تیره ازاین طایفه که در سراوان زندگی می کنند که فامیلی آنها در شناسنامه نخودزهی یا نخودیان می باشد، بقیه تیره ها یافامیلیشان ازبزرگان این طایفه گرفته شده است یا به دلیل وصلت باطوایف دیگر، فامیلیشان در شناسنامه به فامیل آن طوایف است.
وبه همین دلیل است که اکثرمردم نام این طایفه راکمتر شنیده اند و اغلب نام تیره های طایفه نه زهی را شنیدهاند که برخی از آنها عبارت است از: محمودزهی، شهدادزهی، عبدل زهی، واجداد زهی، سندکزهی، الله رسان زهی و رستم زهی
تیرههای نخودزهی:
الله رسان زهی: ساکن درخاش،شهرک اسپه. کله گرمُک. شندی آباد(کهورُک) ودامنه کوه بیرک و روستاهای محمدآباد و میرزاباد
محمودزهی: ساکن درخاش:پیگل،گرد،اسپه،کاروندر،کوه بیرک،کوچگ وایرانشهر،علی آباد و سرزه
سندکزهی: ساکن در خاش، گونیچ وکوچِگ(دشت)، گِرد وایرانشهر، علی آباد، سرزه و سراوان، مهرستان(مگس)، ماشکیل، آپاتان، کنوک و اطراف ماشکید، پنج گور و سمسوری پاکستان
دامنی: ساکن درسراوان و روستای دهی(دیهی) وسرباز، آشار و پنجگور پاکستان، کافه بلوچی، اطراف نسکند و گروک ودوکی و ناک پهن
شهدادزهی و شه دازهی (بهزادزهی و وابسته به محمودزهی) ساکن درپالیزان، پستاگ، پسکوه، رسول آباد، حق آباد و روستاهای اطراف دامنه کوه بیرک خاش
عبدل زهی: ساکن درایرانشهر و اطراف کوه بیرک خاش واسپه وکوچِگ(دشت)،وسوران،پسکوه و مگس(مهرستان)
واجداد زهی: ساکن در سراوان، ناهوک، جالک/جالق، و بندسیاهان
شهداد زهی: ساکن درایرانشهر، ابتر و بزماهی
رستم زهی(وابسته به تیره سندکزهی): ساکن در سراوان و روستاهای اطراف
گمشادزهی: (وابسته به تیره سندکزهی) ساکن در ماشکید/ماشکیل, آپاتان و سوران
دُرازهی: (وابسته به تیره سندک زهی) متمایز با طایفه درازهی درسراوان و ساکن در مهرستان(مگس/زابلی) و سراوان
شهلی بر: (وابسته به تیره محمودزهی) ساکن درخاش، کوه بیرک و روستاهای اطراف مانند شهید کمبر فرزند حاجی عیسی شعلی بر و شاعر معروف سرحدی و نیز خدامراد شهلی بر شاعر نام آشنا.
نخودزهی/نخودیان: (نهودزهی و از تیره دامنی) ساکن درمنطقه بخشان سراوان نزدیک بسیج و ناصر آباد و روستاهای سراوان
حملی(هملی): (وابسته به تیره دامنی و سندک زهی) ساکن درسرباز واطراف که سجلا فامیلیشان حملی است و جدا و متمایز با حملی های طایفه جمشیدزهی در سرباز هستند.