به گزارش خبرنگار تابناک هرمزگان// سواحل طولانی مکران از جاسک تا گواتر با احتساب دماغه های ساحلی بیش از 611 کیلومتر مربع است.این منطقه به‌لحاظ ظرفیت های اقتصادی دارای سه سطح ملی، منطقه ای و بین‌المللی است. 561کیلومتر مرز آبی سواحل مکران و تسلط این منطقه بر یکی از مهمترین و استراتژیکترین راههای آبی جهان، همجواری با دو کشور افغانستان و پاکستان و نزدیکی به جمهوریهای محصور ضلع شمال شرقی ایران، ویژگی خاصی به این منطقه بخشیده است.
در سال های اخیر دولت به تبیین سیاست های کلان در حوضه های مختلف پرداخته است یکی از برنامه های تدوین شده، طرح توسعه منطقه مکران در نوارساحلی جنوب شرقی کشور در دو استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان است. با نگاه به این برنامه های پی می‌بریم که از اواخر دهه 80 و با هدف استقرار نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در این منطقه طرح های مختلف برای توسعه مکران آغاز شده است.
در سال های بعد با هدف بهره‌برداری کامل از ظرفیت های طبیعی بالقوه و موقعیت ژئو‌استراتژیک و ژئوپلیتیک این منطقه در دستور کار دولت قرار گرفت.
در سه دهه اخیر طرح های توسعه ای کشور بیشتر معطوف به توسعه اقتصادی به ویژه در حوزه صنایع سنگین و به طور اختصاصی در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی بوده است. بنابراین با توجه با این که این منطقه، موقعیت استثنایی ای دارد می تواند تاثیر مهمی بر زندگی و اقتصاد مردم جنوب شرق کشور داشته علاوه بر این تاثیر مهمی بر قدرت ملی دارد.
خلیج چابهار از مهمترین مناطق ساحلی است که منطقه آزادو بندر چابهاردر حاشیه آن قراردارد و در صورتی که توانمندی های مناسب اقتصادی این منطقه مورداستفاده قرارگیرد در آینده نزدیک شاهد رونق و شکوفایی منطقه به ویژه در نوار ساحلی خواهیم بود.
این سواحل به دلیل کوتاهی مسیر در کریدور شمال- جنوب و تجهیز امکانات و زیرساخت‌ها و فراهم آوردن امکانات و تسهیلات گسترده در بخشهای مختلف حمل و نقل، جذابیت های فراوانی برای ترانزیت کالا دارد. حمل و نقل عبوری کالا بخشی از حمل و نقل بین المللی است.
علاوه برا فزایش درآمد های ارزی نقش بسیار کلیدی در توسعه سیاسی و اجتماعی استان‌های سیستان و بلوچستان وهرمزگان وکشور رادارد. همچنین از جهت ایجاد اشتغال، افزایش امنیت ملی، توسعه و عمران منطقهای، وابستگی کشورهای منطقه به مسیر جنوب شرق ایران در بخش حمل و نقل و افزایش نقش کشور در مناسبات منطقه ای و بین‌المللی با عضویت درکنوانسیون های بین المللی ، جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی را به دنبال دارد.
موقعیت جغرافیایی ساحل مکران در استان هرمزگان
از مساحت و خط ساحلی ۷۰۰ کیلومتری ساحل مکران بیش از ۲۰۰ کیلومتر آن در هرمزگان واقع شده است یعنی چیزی حدود یک سوم؛ شهرستان هایی که در این محدود واقع شده اند سه شهرستان جاسک،میناب و سیریک هستند دروازه ورودی مکران در هرمزگان از "تیاب" بندر تاریخی و قدیمی‌ترین بندرگمرکی کشور آغاز می‌شود. بر اساس اسناد توسعه ساحل مکران بر توسعه سه شهر میناب، جاسک و سیریک با کارکرد‌های مختلف توجه شده است. در این اسناد شهرستان سیریک، شهر کوچک شیلاتی و گردشگری با توسعه درون‌زا، شهرستان میناب، شهر متوسط کشاورزی و شیلاتی با توسعه درون‌زا و شهرستان جاسک، شهر متوسط صنعتی، نفتی و گردشگری با توسعه برون‌زا و درون‌زا تاکید شده است.
ساخت نیروگاه سیریک جهت تامین برق
از مهم ترين طرح های زیر ساختی انجام شده در این منطقه ساخت نیروگاه برق 140 0مگاواتی در سیریک واین طرح جزء بزرگ ترین طرح های نیروگاهی کشور است. این نیروگاه امکان تقویت شبکه برق در جنوب و جنوب شرق، توسعه سواحل مکران و ظرفیت‌سازی برای صادرات برق به عمان را می‌دهد.اما به علت تحریم ها نیمه کاره مانده است
ساخت و توسعه بنادر در شرق استان
سه بندر تیاب میناب، آذینی سیریک و بندرجاسک، در شرق هرمزگان محل فعالیت بخش زیادی از لنج های تجاری و صیادی سنتی در این بنادر است.
بندر سیریک که عملیات احداث اسکله چند منظوره شمع و عرشه آن در حال اتمام و بهره‌برداری است؛ با عملکردی افزون بر ۲۲ هزار تن از فرصت مناسبی برای کاپوتاژ مواد معدنی به سایر جزایر برخوردار است.
بندر چند منظوره سیریک دارای ۳۵هکتار وسعت حوضچه، ۸۶ هکتار اراضی پسکرانه و ۱۰۴ متر طول برای پهلوگیری شناور‌های ۱۰هزارتنی است. با احداث بندرگاه سیریک امکان پهلوگیری شناور های ۱۰هزارتنی وجود دارد و زمینه را برای اشتغال و شکوفایی و رونق اقتصادی در بخشهای صادرات و واردات، مسافربری و گردشگری فراهم می‌کند.
از دیگر بنادر در حال توسعه می‌توان به بندر تیاب اشاره کرد. آنچه که سبب توسعه بیشتر در این بندر می شود وجود ظرفیت‌های اقتصادی، کشاورزی و شیلاتی است.
تیاب قطب تولید محصولات صیفی و سبزیجات، مرکبات و کشاورزی و شیلاتی استان بوده و امکان صادرات مستقیم این محصولات به سراسر جهان وجود دارد.
این بندر با توجه با قدمت و وجود اماکن تاریخی طرح هایی را در جهت توسعه گردش گری و مسافربری، از حدود دو دهه پیش آغاز کرده است .وجود ۷۰ مزرعه تکثیر وپرورش میگو در شهرستان میناب، کارخانه پودر آلومینا و صنایع پتروشیمی در این شهرستان و صنایع دستی نیاز به توسعه این بندرگاه را بیشتر نمایان می‌سازد. بر اساس طرح های توسعه مکران در شرق هرمزگان این بندر قرار است به عنوان بندر اصلی شیلاتی هرمزگان توسعه یابد که نقش بالایی در صادرات غیر نفتی در سال های پیش رو دارد.
ساخت بندر جدید مکران در جاسک
برای ساخت بندر جدید در سواحل مکران به ظرفیت ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تن در حوالی کوه مبارک جاسک برنامه ریزی شده است .بعد از بندر چابهار، دومین بندر اقیانوسی در سواحل مکران بندر جاسک است و این بندر با هدف جذب کشتی های کانتینری با اندازه بزرگ ساخته می‌شود.
با توجه به ایجاد صنایع و پالایشگاه‌های بزرگ، پایانه صادرات نفت و شهرک‌های صنعتی و کشاورزی در این منطقه، برای پرهیز از ایجاد حاشیه نشینی و مناطق مسکونی نامناسب، ضرورت طراحی و احداث یک شهر جدید با در نظر گرفتن و پیش بینی تمامی نیاز‌ها و الزامات ضروری بود.
جاسک هاب انرژی در جنوب ایران
پایانه نفتی جاسک در ۶۵ کیلومتری غرب جاسک در منطقه کوه مبارک، در زمینی به مساحت ۵ هزار هکتار در حال ساخت است.با طرح‌های نفتی قرار است جاسک به پایانه صادرات مواد نفتی تبدیل شود و اکنون در همین زمینه یک خط لوله هزار کیلومتری از بوشهر تا جاسک کشیده شده است.این خط لوله با توانمندی شرکت‌های داخلی در سال ۹۹ به بهره برداری رسید. هزینه نهایی اجرای این طرح دو میلیارد یورو بوده است.
کشاورزی و شیلات در ساحل مکران
شهرستان میناب رتبه نخست تولید محصولات کشاورزی انبه، خرما و مرکبات در هرمزگان را دارد و همین طور بیشترین سبزی و صیفی استان نیز در این منطقه کشت می‌شود. بندر تیاب نیز امکان صادرات به همسایگان و البته جزایر و شهر‌های ساحلی در جنوب ایران را فراهم کرده است .
شهرستان میناب بزرگترین دشت حاصلخیز در شرق هرمزگان است که به علت حاصلخیزی به گلستان و جلگه میناب نیز مشهور است. این شهرستان 280 0 هکتار زمین های پرورش میگو و 47هزار زمین کشاورزی دارد.
شهرستان سیریک کانون، لنج سازی، پرورش ماهی و میگو در استان هرمزگان است و با قرار داشتن تالاب آذینی و جنگل های حرا زمینه برای گردشگران و صنعت گردشگری فراهم شده است.
مطالب گفته شده تنها بخشی از ظرفیت‌های ساحل مکران است که استفاده شده و هنوز در این منطقه فرصت‌ها وطرح‌های دست نخورده زیادی وجود دارد. امید است در سال های آینده از این ظرفیت ها به نحوی صحیح استفاده شود و باعث آبادانی مناطق ساحلی مکران به ویژه در هرمزگان باشیم.
فاطمه سالاری
انتهای پیام//