به گزارش تابناک قم، روزنامه 19 دی قم در شماره روز شنبه 25 شهریور ماه مطلبی در ستون حرف با عنوان«آفت کمیت گرایی در عرصه فرهنگ» را به قلم زینب آخوندی منتشر کرد.
در این مطلب می خوانیم: « فقط در شهر قم 723 موسسه و پژوهشگاه و پژوهشکده با عناوین مختلف بطور رسمی و غیر رسمی اعلام موجودیت کردهاند که فقط 223 موسسه دارای فعالیت مستمر هستند. از همین تعداد هم فقط حدود 70 موسسه و پژوهشگاه خروجی آموزشی و پژوهشی قابل توجه دارند.
خروجی هیچکدام از اینها هم متناسب با بودجههای حمایتی مصوب و سالانه که از دولت می گیرند نیست و اگر منابع داخلی و سرمایه گذاریها و درآمدهای خودشان و کمکهای بیوتات و خیرین و وجوهات شرعی را هم به آن بودجههای دولتی اضافه کنیم هیچ توجیه منطقی برای تناسب هزینهها و دست آوردها پیدا نمی شود و در همان مقدار عملکرد هم هدر دادن بودجهها در تکراریکاری و موازیکاری و کار بیاولویت و... از دیگر معضلات است.»
اینها سخنانی است که آیت پیمان، دبیر شورای عالی دین پژوهان در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری حوزه مطرح کرده است. سخنانی که نشان می دهد متولیان و برنامهریزان امور فرهنگی در کشور و دلسوزان این عرصه نسبت به اثرگذاری فعالیت های فرهنگی و مذهبی نگرانیهایی دارند که در جای خود قابل بحث و بررسی است.
این درحالی است که به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قم هر سال 5 هزار و 500 میلیارد تومان صرف فرهنگ می شود و یک سوم این عدد به قم میآید. این درحالی است که به شهادت دبیر شورای دین پژوهان توزیع این بودجه با کمترین توجه نسبت به بهرهوری موسسه ها و سازمان ها شکل میگیرد و سوال اینجاست که چه کسی باید بر چگونگی صرف شدن این بودجه و میزان اثرگذاری آنها نظارت کند؟
اگر به رسانههای قم در هفته گذشته نگاهی بیندازید، آثاری از چندین همایش و کنگره ملی و بینالمللی خواهید دید که تنها در یک هفته از سوی نهادهای مختلف فرهنگی و مذهبی برگزار شده. کنگره هایی با نام و نشان مراکز حوزوی یا با موضوعات دینی و فرهنگی که هر کدام علاوه بر هزینه، وقت بسیاری از بزرگان را صرف کردهاند اما مشخص نیست کدام خروجی برایشان در نظر گرفته شده و چه اندازه اثرگذار هستند.
به نظر می رسد بخشی از این مشکل محصول نگاه کمیت گرا به عرصه فرهنگ باشد. نگاهی که گمان می کند اگر مساجد بیشتری ساخته شده، همایش های بیشتری برگزار شود یا کتب بیشتری منتشر شود، مشکلات حل خواهد شد و خروجی صحیح به دست می رسد.
دردناکتر از همه اینها نگاه بیرونی به این مقوله است. قم، شهری که یک سوم بودجه فرهنگی کشور در آن صرف می شود امروز در آمارهای اعتیاد، طلاق، جرایم مالی و ... وضعیت خوبی در کشور ندارد و بسیاری اوقات حتی صدرنشین است. همین موضوع موجب می شود مخاطبانی که از بیرون به این شهر نگاه میکنند، نسبت به اثرگذاری صرف این بودجه ها حداقل در شهر قم پرسشهای اساسی داشته باشند.
وضعیت کنونی کشور و شرایطی که ما را مجاب کرده در همه بخش ها به سمت و سوی اقتصاد مقاومتی برویم، لزوم ارتقای بهره وری در حوزه فرهنگ را هم دوچندان کرده است. در واقع دغدغه اصلی صرف هزینه در این حوزه نیست چرا که هزینه در عرصه فرهنگ سرمایه گذاری است اما باید دید چگونه میتوان این هزینه ها را طوری مدیریت کرد که این سرمایه گذاری به درستی محقق شده و آثار خود را در سطح جامعه نشان دهد تا شاید مشمول این بیت محمد اقبال لاهوری، فیلسوف و سیاستمدار بزرگ پاکستانی نشویم که می گوید:
عجب این نیست که اعجاز مسیحا داری .... عجب این است که بیمار تو، بیمارتر است
برای پیوستن به کانال رسمی تابناک قم در تلگرام میتوانید از لینک های زیر استفاده نمایید: